این که خودتان بتوانید نظافت و نگهداری گیتارتان را انجام دهید، نه تنها در هزینه های شما صرفه جویی می کند، بلکه همچنین راه فوق العاده ای است برای درک این که ویژگی های مختلف یک گیتار الکتریک چگونه روی تُن و حس نوازندگی آن تاثیر می گذارند. در این مقاله ترفندهایی را برای نظافت و نگهداری از فرت برد با شما در میان خواهیم گذاشت.
فرت بُردی که از آن به خوبی نگهداری نشود، جرم خواهد گرفت و سیم های جدید شما را بسیار سریع تر از یک فرت برد تمیز کهنه می کنند و فرت بردهایی که از نوع لاکی نیستند، در صورت مراقبت نشدن دچار مشکل خواهند شد. تمام فرت بردها از نوع لاکی نیستند و برخی فرت بردها مانند رزوود به شکلی هستند که چوب آن ها به صورت عریان با دست شما تماس پیدا می کند؛ این نوع فرت بردها، در صورتی که خشک شوند کوچک تر می شوند؛ این یعنی میله ی فرت ها ممکن است از جایشان خارج شوند! یک فرت شُل نه تنها بسیار بد صدا می دهد، بلکه موجب فرت-باز یا گز صدا دادن نُـت های شما می شود.
تنها کاری که برای جلوگیری از به وجود آمدن چنین شرایطی باید انجام دهید، کمی مراقبت است. در این مقاله به شما خواهیم گفت که از فرت بردهای لاکی و غیر لاکی چگونه باید نگهداری کنید.
تمیز کردن فرت بردهای لاکی (رنگ شده)
فرت بردهای میپل دوست داشتنی ما، نوعی چوب سخت با رنگ روشن هستند که متاسفانه جرم زیادی به خود می گیرند. روی فرت بردهای میپل معمولا یک روکش لاکی کهربایی رنگ استفاده می شود. اگر گیتار شما فرت برد غیر لاکی داشته باشد، در گذر زمان و بر اثر کشیده شدن انگشت هایتان روی آن، سطح چوب رفته رفته پولیش می شود و حالت صیقلی تری پیدا می کند. برخی از گیتاریست ها حس چوب خام را دوست دارند، اما باید بدانید که در این حالت فرت برد شما در برابر جرم گرفتن محافظت نمی شود و اگر به آن رسیدگی نکنید، این جرم ها به خورد چوب رفته و اثری همیشگی روی آن ایجاد می کنند.
برای محافظت از فرت بردهای لاکی این مراحل را انجام دهید:
ابتدا باید ارزیابی کنید که روکش لاکی که روی فرت برد استفاده شده چقدر ممکن است شکننده باشد. اگر جایی در طول فرت برد مشاهده کردید که لاک آن از بین رفته و چوب خام زیر آن نمایان شده است، باید احتیاط کنید.
بنابر دلایلی، در گیتارهای فندر مربوط به دهه ی 90 میلادی و اوایل دهه ی 2000 از روکش هایی روی فرت برد استفاده شده بود که حالا بعد از گذشت چندین سال به راحتی کنده می شوند.
در تصویر بالا هد استاک یک گیتار Fender Toronado را می بینید که روکش لاکی آن از بین رفته است. اگر گیتار شما هم چنین وضعیتی دارد باید مراقب باشید و برای تمیز کردن آن از بنزین فندک استفاده کنید و دستمال تان را به آرامی روی آن ها بکشید.
برای تمیز کردن فرت بردهایی که دارای روکش لاکی شکننده هستند یا رنگ آن ها در جاهایی از بین رفته است:
دستمال توالت یا آشپزخانه را با بنزین فندک خیس کنید و دستمال را به آرامی روی سطح فرت برد بکشید. بنزین فندک، روغنی که روی سطح فرت برد انباشته شده است را در خود حل می کند و دیگر جرم هایی که به فرت برد چسبیده را از جا می کند. بنزین فندک خیلی سریع تبخیر می شود پس به چوب آسیب نخواهد رساند.
تمیز کردن یک فرت برد جدید کمی آسان تر است و شما می توانید دستمال را کمی محکم تر روی آن بکشید. وقتی یک فرت برد لاکی جدید دارید، به این معناست که روکش آن تمام چوب را در بر گرفته و در هیچ جا از بین نرفته است. در این حالت می توانید از فوم تمیز کننده استفاده کنید.
اگر مشاهده کردید که در کناره ی فرت ها جرم جمع شده است، از یک خلال دندان استفاده کنید.
با استفاده از خلال دندان می توانید جرم هایی که سفت تر هستند را از جا بکنید و سپس از فوم تمیز کننده استفاده کنید. خلال دندان شما نباید به قدری سفت و تیز باشد که به فرت برد آسیب بزند.
برای تمیز کردن فرت برد باید از دستمال های نرم استفاده کنید. در تصویر زیر فرت بردی را مشاهده می کنید که برای تمیز کردن آن از دستمال زبر استفاده شده است. می بینید که خراش هایی دائمی روی فرت برد ایجاد شده است.
روش نگهداری از فرت بردهای رزوود، ابونی و پائو فرو
این نوع فرت بردها هم چوب هایی سخت هستند، با این تفاوت که معمولا رنگ نمی شوند (بجز گیتارهای برند Rickenbacker)؛ به همین دلیل کثیفی و جرم را به خود جذب می کنند. البته یکی از مزیت هایشان این است که اگر جرم زیادی روی چوب نشسته باشد، می توانید سطح آن را بتراشید تا لایه ی زیرین آن نمایان شود.
در تصویر زیر فرت برد Squier P Bass را مشاهده می کنید که گیتاریست به صورت طولانی مدت با آن ساز زده و سپس آن را در جایی مرطوب نگهداری کرده است. در این تصویر چوب کاملا خشک شده است، اما رطوبت ردهای سفیدی را از خود به جای گذاشته است.
این فرت برد به قدری کثیف است که از همان ابتدا باید به سراغ خراشیدن آن برویم.
یک تیغ جدید بردارید و تمام فرت ها را در جهت راست به چپ و برعکس بخراشید. شاید کمی از این لی های فرت برد هم خراشیده شود که مهم نیست.
مراقب باشید که برخی از فرت بردها دارای روکش بسیار نازکی هستند تا رنگ فرت برد تقویت شود. در حین خراشیدن با تیغ شاید این لایه ی نازک از بین برود.
در حین خراشیدن مراقب باشید که فشار زیادی را به چوب وارد نکنید. اگر تیغ تان دچار مشکل شد، آن را عوض کنید تا چوب فرت برد به صورت بی نقص و یکدست خراشیده شود.
روغن کاری فرت برد
فرت بردهایی با چوب ابونی، پائو فرو، رزوود هندی، رزوود برزیلی، ونگه و پدوک از روغن کاری شدن با روغن لیمو سود می برند، اما اگر زیادی خشک بودند یا ترک داشتند، روغن بادام بهتر می تواند آن ها را تغذیه کند. روغن بادام کمی غلیظ تر است و چوب های سخت تری مانند ابونی در زمان طولانی تری آن را جذب می کنند.
